آلودگی هوای تهران امروز

آذر 1401: هاشم اورعی، استاد دانشگاه صنعتی‌شریف، درباره آلودگی کلانشهر‌های ایران توضیحاتی را ارائه داد. به گفته وی، عامل اصلی آلایندگی هوا، شبکه حمل و نقل است‌. حدود 8 تا 12 میلیون موتورسیکلت در کشور وجود دارد که تماما سوخت بنزین مصرف می‌کنند و برق در  شبکه حمل و نقلی ایران هیچ سهمی ندارد. عامل نسبتا مهم دیگر، نیروگاه‌ها هستند. طبق آخرین آمار سهم آلایندگی نیروگاه‌ها حدود 20 درصد و حدود 60 درصد مربوط به شبکه حمل و نقل است. 33 درصد کل گاز کشور صرف تامین نیاز نیروگاهی می‌شود. آلایندگی گاز از سایر سوخت‌ها مانند مازوت و گازوئیل که در فصل زمستان جایگزین گاز می‌شوند، کم‌تر است. اما مشکل این است که با آغاز فصل سرما، امکان تامین گاز برای نیروگاه‌ها وجود ندارد. طبق اعلام وزارت نیرو، برای نیروگاه‌های حاشیه کلان‌شهرها از حامل‌های انرژی جایگزین گاز استفاده می‌شود، اما وقتی در دیگر نقاط آلایندگی ایجاد می‌‌شود، غلظت آلایندگی در کل کشور بالا می‌رود. 

وی افزود که تاکنون دو اشتباه وجود داشته است؛ ناترازی در تولید و مصرف گاز و وابستگی ۹۰ درصدی شبکه برق به گاز. باید به سرعت به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر می‌رفتیم تا وقتی گاز نیست، بتوان برق را از نیروگاه‌های خورشیدی و بادی تامین کرد.  

آقای اورعی همچنین توضیح داد اولین و موثرترین راه، حرکت به سمت خودرو برقی است. یک خودرو به طور معمول برای 100 کیلومتر پیمایش 4 لیتر بنزین مصرف می‌کند. در حالی که این میزان در کشور در شرایط عادی 8 لیتر و در زمان ترافیک 10 لیتر است. این بدان معناست که 2 تا 2.5 برابر نسبت به دیگر کشورها برای پیمایش مسافت ثابت بنزین مصرف می‌کنیم و این به لجام گسیختگی صنعت خودرو برمی‌گردد. به حدی این صنعت مورد حمایت سیاسی و غیرهوشمند قرار گرفته که دلیلی نمی‌بیند کیفیت را بالا ببرد. در حالی که خودروسازن دنیا مجبورند کیفیت را ارتقا دهند. زیرا ملزم به این هستند که در بازار رقابت کنند و این باعث می‌شود هم به سمت برقی کردن و هم کیفیت بالا به لحاظ فناوری بروند. 

وی افزود تا زمانی که قیمت بنزین در کشور به حدی است که مصرف آن اهمیت ندارد و یارانه بسیار بالای 90 درصد به بنزین و یارانه 99 درصدی به گازوئیل داده می‌شود، مردم هیچ انگیزه‌ای برای استفاده از خدمات حمل و نقل عمومی استفاده کنند، ندارند. 

وی معتقد است راه حل شرایط امروز آلایندگی هوا نیاز به عزم دارد. همچنین هزینه سیاسی نیز خواهد داشت. باید قیمت بنزین بالا برود، شبکه حمل و نقل شهری گسترش پیدا کند و کیفیت خودرو بهتر شود. اکنون شرایطی نزدیک است که واردات بنزین آغاز شود. زیرا رشد مصرف بیش‌تر از تولید است و ناترازی خواهیم داشت. وقتی نگرانی در تامین پیش می‌آید، کیفیت را کم می‌کنند که تولید بالا برود و این همان چالشی است که آلودگی هوا را منجر شده است.