«برد فریدل»، دروازه‌بان سابق لیگ برتر انگلیس، زمانی گفت که برای اینکه بتوانید در محوطه جریمه خوب کار کنید، باید بتوانید خارج از چهارچوب فکر کنید. اکنون داده‌های علمی از این ایده پشتیبانی می‌کنند که مغز دروازه‌بان‌ها واقعاً دنیا را بهگونهای متفاوت درک می‌کند.
به‌نظر می‌رسد مغز آن‌ها قادر به ادغام سیگنال‌های حواس مختلف با سرعت بیشتری است که احتمالاً زیربنای توانایی‌های منحصربه‌فرد آن‌ها در زمین فوتبال است.
دروازه‌بانی تخصصی‌ترین پست در فوتبال به‌حساب می‌آید که هدف اصلی آن جلوگیری از گل‌زنی حریف است. مطالعات قبلی تفاوت‌ها در توانایی‌های فیزیولوژیکی و عملکردی بین دروازه‌بانان و سایر بازیکنان را برجسته کرده‌اند، اما در مورد اینکه آیا آن‌ها توانایی‌های ادراکی یا شناختی متفاوتی دارند یا خیر، اطلاعات کمتری وجود دارد.
«مایکل کوین»، دروازه‌بان سابق لیگ برتر ایرلند که اکنون درحال تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد رشته علوم اعصاب رفتاری است، می‌گوید:
«برخلاف سایر بازیکنان فوتبال، دروازه‌بان‌ها باید هزاران تصمیم بسیار سریع را براساس اطلاعات حسی محدود یا ناقص بگیرند.»
کوین و محققان دانشگاه شهر دوبلین و کالج دانشگاهی دوبلین، 60 دروازه‌بان حرفه‌ای، بازیکنان غیردروازه‌بان و افراد غیربازیکن هم‌سن‌وسال را برای انجام یک‌سری آزمایش به‌کار گرفتند. آن‌ها به‌دنبال تفاوت توانایی آن‌ها در تشخیص صداها و جلوه‌های جدا از یکدیگر بودند.
انجام این کار آن‌ها را قادر ساخت تا دریچه‌های اتصال زمانی داوطلبان را تخمین بزنند. (دریچه اتصال زمانی بازه زمانی است که در آن سیگنال‌های حسی مختلف در مغز باهم ترکیب می‌شوند.)
این مطالعه که در Current Biology منتشر شد، نشان داد که دروازه‌بان‌ها نسبت به بازیکنان دیگر و افراد غیرفوتبالی دریچه‌ای باریک‌تر دارند.
دکتر «دیوید مک گاورن»، روانشناس دانشگاه شهر دوبلین که این مطالعه را رهبری کرده است، می‌گوید:
«دریچه زمانی کوتاه دروازه‌بانان مانند یک تخمین سریع‌تر از سیگنال‌های مختلفی است که آن‌ها دریافت می‌کنند.»
دروازه‌بان‌ها همچنین تمایل بیشتری به جداسازی این سیگنال‌های حسی نشان دادند. این تفکیک ممکن است ناشی از نیاز به تصمیم‌گیری سریع بر اساس اطلاعات دیداری و شنیداری باشد که در زمان‌های مختلف دریافت می‌شود.
مک گاورن می‌گوید:
«دروازه‌بان بودن یک کار چندحسی است. فقط به اطلاعات بصری نیاز ندارد، بلکه به اطلاعات شنیداری هم نیاز دارد. در برخی موارد، آن‌ها به هیچ‌وجه نمی‌توانند توپ را ببینند. بنابراین فقط باید از تصور ضربه‌زدن توپ استفاده کنند تا بهترین حدس خود را در مورد جایی که توپ می‌تواند وارد دروازه شود، داشته باشند.»
دانشمندان فکر می‌کنند که به‌دلیل نیاز به رفتار با اطلاعات حسی به روش‌های مختلف، آن‌ها به‌ندرت اطلاعات را ادغام می‌کنند. درعوض، اساساً با حسی پیش می‌روند که سریع‌ترین اطلاعات را به آن‌ها می‌دهد.
«درحالی‌که بسیاری از بازیکنان و هواداران فوتبال در سراسر جهان با این ایده آشنا هستند که دروازه‌بان‌ها با بقیه ما متفاوتند، اما طبق این مطالعه، احتمالاً اولین‌بار است که شواهد علمی اثبات‌شده‌ای برای این ادعا داریم.»
هنوز مشخص نیست که آیا این تفاوت‌ها ناشی از تمرینات سخت دروازه‌بانان حرفه‌ای است یا توانایی طبیعی که بازیکنان جوان را به‌سمت دروازه‌بان‌شدن جذب می‌کند.
درحالی‌که مطالعه فعلی فقط بازیکنان مرد را مورد بررسی قرار می‌دهد، تیم برای بررسی بازیکنان زن درخواست کمک مالی می‌کند. همچنین این تیم امیدوار است بررسی کند که آیا بازیکنان در پست‌های تخصصی دیگر، مانند مهاجمان و مدافعان میانی، تفاوت‌های ادراکی دارند یا خیر.
source